Hoe e-health structuur brengt en eigen regie bevordert bij burn-out

In gesprek met Bea van de Kraats, POH-GGZ, over systeemgericht werken, haar aanpak bij burn-out en de kracht van e-health.

Bea van de Kraats werkt sinds 2019 als POH-GGZ bij Zorggroep Almere. Met een achtergrond als verpleegkundige én maatschappelijk werker kijkt ze zelden naar klachten in isolatie. “Mensen komen met paniek-, angst- of burn-outklachten, maar daar zit vaak een hele wereld onder. Als je die niet meeneemt, mis je de kern.” Die brede blik typeert haar manier van werken. Ze kijkt niet alleen naar de klacht zelf, maar werkt systeemgericht: met aandacht voor relaties, rollen en context. Ook daar ziet Bea de meerwaarde van e-health, vooral bij burn-out. “Een burn-out staat zelden op zichzelf en is vaak het gevolg van langdurige patronen, niet van één losse oorzaak.”

Niet de klacht isoleren, maar het geheel begrijpen

“In mijn werk kijk ik altijd: waar gaat dit over?” vertelt Bea. “Iemand kan zich melden met paniek- of spanningsklachten, maar als er onderliggend relatieproblemen zijn, mantelzorgbelasting of verlies van gezondheid, dan moet je dáár ook iets mee.” Systeemgericht werken betekent voor haar ook dat ze soms bewust meerdere mensen uitnodigt. Een partner, een ouder, of iemand anders uit de directe omgeving. “Niet omdat ik relatietherapeut ben, maar omdat klachten zich bijna nooit los van de context ontwikkelen.”

Die manier van kijken neemt ze mee vanuit haar eerdere werk in het maatschappelijk veld. “Breed kijken is voor mij gesneden koek. Het helpt om samen scherp te krijgen: wat verdient nu prioriteit?” Juist omdat die context zich niet altijd volledig in de spreekkamer laat vangen, ziet Bea hier ook een rol voor e-health. Het helpt om patronen, gedachten en ervaringen zichtbaar te maken op momenten dat iemand er thuis echt bij stil kan staan.

Burn-out: structuur en houvast tussen de gesprekken

Bij één klacht is Bea heel consequent in haar gebruik van e-health: burn-out. “Bij burn-outklachten zet ik altijd e-health in,” zegt ze. “Niet tijdens de intake, dan zijn mensen vaak nog te overspannen, maar zodra de ergste acute fase voorbij is.” De module ‘Herstel van burn-out’ biedt structuur, rust en houvast tussen de gesprekken door. “Mensen zien mij eens in de paar weken. E-health geeft ze iets concreets om thuis mee bezig te zijn. Een kapstok.” Vooral de opbouw spreekt haar aan: eerst werken aan herstel, rust en balans en later pas verdieping en herkenning. “De cognitieve kant – dus het begrijpen van het gedrag, patronen en overtuigingen dat leidt tot een burnout – komt pas aan bod als iemand daar ook echt ruimte voor heeft. Anders is het teveel.” De invuloefeningen in de e-health modules leveren Bea ook veel inzichten op. “Soms lees ik antwoorden waarvan ik denk: dit heb je me in de spreekkamer niet verteld. Dat is zó waardevol. Voor de patiënt én voor het gesprek daarna.”

‘Lees e-health niet als een boek’

Waar Bea veel aandacht aan schenkt, is hoe ze e-health introduceert. “Ik neem de tijd om e-health en de module met de patiënt door te spreken en uit te leggen hoe ze het beste met de module aan de slag kunnen gaan. Bij mijn uitleg zeg ik altijd, lees het niet als een boek. Dan heb je er niks aan.” Ze helpt patiënten ook om een ritme te vinden: kies een vast moment en neem bewust de tijd om steeds een klein deel door te nemen. “Even lezen, iets invullen, en dan laten sudderen: wat herken ik, wat roept dit op, wat betekent dit voor mij?” Ze herhaalt die uitleg ook schriftelijk, via de chat. “Juist die herhaling helpt. Het maakt het een proces in plaats van een taak." Motivatie is daarbij essentieel volgens Bea. “E-health werkt alleen als iemand er zelf voor openstaat. Ik vraag altijd: wil je hier echt mee aan de slag? Want het vraagt iets van je.”

Eigen regie als uitgangspunt

Bea is een uitgesproken voorstander van eigen regie. “Ik wil mensen niet afhankelijk maken van mij,” zegt ze. “Zodra iemand weer een beetje kan ademhalen, is het belangrijk dat ze ervaren: ik kan dit ook zelf.” E-health helpt daarbij. “Het laat zien: er zijn dingen die je zelf kunt doen. Je hoeft niet te wachten tot je weer een afspraak hebt.”

In een wereld vol informatie maakt e-health toch verschil

Of een POH-GGZ niet meer zonder e-health kan? Onmisbaar is het niet is Bea niet bevestigend in. “Er is al veel te vinden. Mensen hebben vaak al het hele internet afgestruind en AI.” Juist daarom vindt ze e-health belangrijk. “Niet omdat de enige tool of informatiebron is, maar omdat het betrouwbare, gevalideerde informatie biedt. Ontwikkeld door professionals. En omdat het uitnodigt tot reflectie en zelfinzicht, in plaats van alleen lezen.” Dat maakt het voor haar geen vervanging, maar een stevige aanvulling. “Het helpt mensen om niet te verdrinken in informatie, maar gericht aan de slag te gaan.”

Tip aan collega’s: stort jezelf in het diepe

Tot slot is Bea eerlijk over haar eigen leerpunten. “Ik zou zelf meer tijd moeten nemen om de catalogus te verkennen en modules beter te leren kennen.” Dat is meteen haar tip aan collega’s: “Stort jezelf in het diepe. E-health is echt een verrijking.”